Tổng hợp những điều mẹ cần biết khi cho trẻ ăn dặm kiểu Nhật giai đoạn 1 (khi trẻ từ 5-6 tháng tuổi), số lượng cho trẻ ăn từ 1-2 bữa/ngày. Mục tiêu của giai đọan đầu là bé biết đón nhận thức ăn từ muỗng, có phản xạ ngậm miệng khi nuốt thức ăn.
LƯU Ý KHI CHO BÉ ĂN DẶM KIỂU NHẬT GIAI ĐOẠN 1 (TỪ 5-6 THÁNG TUỔI)
- Khi bé bước sang tháng thứ 5-6 và khi bé có đầy đủ các dấu hiệu sẵn sàng ăn dặm thì mẹ hãy chọn 1 ngày mà cả mẹ cả bé đều vui vẻ để bắt đầu tập ăn dặm.
- Mẹ hãy chọn ra 1 trong các cữ sữa hàng ngày của con để thay bằng ăn dặm chứ không nhất thiết phải theo giờ mới.
- Thời gian biểu ăn của bé mẹ nên cố gắng cho bé ăn thật đúng giờ để giúp các bé có nhịp sinh lý ổn định.
- Sau khi ăn dặm mẹ cho bé bú THEO NHU CẦU CỦA BÉ.
- Ăn dặm + sữa là 1 bữa ăn liền mạch chứ không nên có khoảng thời gian nghỉ giữa chừng giữa ăn dặm và bú sữa.
- Khởi đầu của ăn dặm nên cho bé ăn thức ăn dễ tiêu, khuyến khích cho bé ăn cháo trắng đầu tiên.
- Một nguyên tắc quan trọng của ăn dặm là cho bé ăn theo NHU CẦU nhưng trừ giai đoạn đầu này. Đó là vì cơ thể và hệ tiêu hóa của bé cần có thời gian làm quen với thức ăn mới và cách ăn mới. Do vậy nhất thiết cho bé ăn ít một như khuyến cáo chứ không nên cho bé ăn nhiều hơn.
KỸ NĂNG CƠ BẢN CỦA TRẺ Ở GIAI ĐOẠN TỪ 5 ĐẾN 6 THÁNG TUỔI:
Lưỡi của trẻ có phản xạ đưa và đẩy thức ăn từ đằng trước ra đằng sau và nuốt. Thức ăn ở dạng lỏng hơi sánh. Khi đưa vào miệng trẻ, trẻ sẽ có phản ứng ngậm miệng lại và nuốt. Ở nửa đầu giai đoạn, trẻ ăn 1 bữa/ngày. Nửa sau giai đoạn tăng lên 2 bữa/ngày.
CÁCH CHO BÉ ĂN DẶM KIỂU NHẬT GIAI ĐOẠN 1 (CHO BÉ 5-6 THÁNG TUỔI)
Dùng muỗng chạm vào môi dưới của bé để bé há miệng, cho cho bé “liếm” (nếm) cháo bằng đầu lưỡi, nếu bé tỏ thái độ đón nhận, hào hứng, có thể tiến hành các bước cho ăn tiếp theo, tì đầu muỗng vào phần hàm trên của bé rồi rút nhẹ ra, để cho bé vừa ăn kiểu nếm, trải nghiệm, lại vừa tập nuốt được lượng cháo vừa phải. Cách cho ăn này cũng tương tự khi tăng độ thô và muốn bé tập nhai. Nếu đút lượng quá nhiều lại sâu vào lưỡi bé, bé có thể nuốt được, nhưng sẽ ko tập được phản xạ “nếm”, tương tự là phản xạ nhai sau này. độ nóng lạnh của đồ ăn cũng sẽ gây phản xạ cho bé, đồ ăn nóng ấm như nhiệt độ cơ thể là vừa đủ để bé đón nhận dễ dàng. Thái độ khen ngợi của mẹ là nguồn động viên to lớn của bé, cứ để ý thái độ vui tươi của mẹ, chắc chắn con sẽ có phản ứng tích cực rõ ràng.
- Nửa đầu giai đoạn: Trẻ tập ăn từ dạng lỏng chuyển sang dạng thức ăn như người lớn. Lưỡi trẻ chỉ đưa thức ăn từ miệng vào họng nên thức ăn cần ở dạng lỏng và phải mịn, khi dùng muỗng kẻ một đường trên dĩa ăn mà đường kẻ liền vào ngay là đạt về độ lỏng cho trẻ mới tập ăn.Về nguyên tắc ăn dặm là ăn theo nhu cầu của trẻ nhưng riêng giai đoạn này cần cho trẻ ăn ít một để trẻ làm quen cũng như ko để hệ tiêu hóa bị hoạt động quá tải. Khi trẻ có động tác nuốt thuần thục và đã quen với ăn dặm hơn những ngày đầu thì mẹ bớt nước cho thức ăn đặc lại nhưng vẫn phải giữ độ mịn như ban đầu. Lúc này mẹ bắt đầu hướng đến 1 bữa ăn có món chính là tinh bột và món ăn cùng là đạm và rau. Lưu ý là cố gắng cho trẻ ăn đúng giờ để tạo nhịp sinh học cho trẻ càng chính xác càng tốt.
Sau khi bắt đầu ăn dặm được 2 tuần thì mẹ bắt đầu cho trẻ ăn theo nhu cầu NHƯNG ở mức độ không làm ảnh hưởng đến lượng sữa hàng ngày mà con đang uống. Nhất là lượng đạm cần được khống chế ở mức đã khuyến cáo tránh để hệ tiêu hóa bị quá tải. Thức ăn mới nên được theo dõi sát phản ứng dị ứng của trẻ. Mỗi bữa nên thử 1 loại thực phẩm mới với một lượng rất ít ( khoảng 1 thìa 15ml) để xem phản ứng dị ứng của trẻ, rồi tăng dần.Dinh dưỡng từ ăn dặm ở thời điểm này chỉ đóng vai trò 5% so với 95% từ sữa. - Nửa sau giai đoạn: Khi trẻ đã quen với lịch ăn 1 cữ 1 ngày mẹ bắt đầu tăng thêm 1 cữ ăn dặm cho trẻ. Mẹ nên chọn một cữ sữa nào đó để trẻ ăn dặm nhưng cách so với cữ ăn dặm trước ít nhất là 4h đồng hồ. Nếu trẻ có vẻ không hợp tác với cữ ăn mới, mẹ nên giảm lượng ăn ở cữ đầu xuống hơn một nửa để kích thích phản xạ đói. Không nên quá máy móc về thời điểm tăng cữ ăn dặm, mỗi trẻ là 1 cơ địa mẹ nhìn vào con nếu con đã sẵn sàng thì tăng cữ cho con: phản xạ há miệng và nuốt thức ăn tốt, hào hứng ăn dặm là những dấu hiệu con sẵn sàng. Mẹ có thể cho thức ăn có độ thô nhỏ như hạt mè, nếu như bé đáp ứng tốt.
MỘT SỐ THỰC PHẨM CÓ THỂ CHO TRẺ ĂN Ở GIAI ĐOẠN NÀY:
Tinh bột:
Gạo, bột mì, khoai lang, khoai tây, khoai môn… Cháo trắng 1:10 (1 phần gạo, 10 phần nước) được rây mịn, sau đó làm loãng bằng nước hoặc nước dùng ở dạng để trẻ dễ tiếp nhận nhất.
Đạm:
- CÁ:
– Cách chế biến: luộc miếng cá 5g, dùng muỗng miết cho cá tơi ra như ruốc, cho chút nước dùng hoặc nước luộc cá vào (15-30ml). Hòa tan chút xíu bột năng với nước theo tỉ lệ 1 phần bột, 2 phần nước. Đun sôi hỗn hợp cá lên, đổ từ từ bột năng vào và quậy đều cho hỗn hợp sánh lại. Lưu ý độ đặc chỉ như sữa chua dạng lỏng, không đặc quá.
- ĐẬU HŨ:
– Cách chế biến: dùng đánh tan đậu hũ non (10-15gr), cho chút nước dùng hoặc nước vào đậu hũ (15-30ml) và đun sôi. Hòa tan chút xíu bột năng với nước theo tỉ lệ 1 phần bột, 2 phần nước. Đổ từ từ bột năng vào nồi đậu hũ và quậy đều cho hỗn hợp sánh lại. Yêu cầu độ sánh như sữa chua là được.
- CÁC SẢN PHẨM TỪ SỮA (SỮA CHUA, PHÔ MAI):
– Ví dụ sữa chua tập cho trẻ từ 1 thìa 15ml rồi tăng dần lên khi trẻ đã quen.
- TRỨNG:
– Trứng nên bắt đầu ở nửa giai đoạn sau, tức khi trẻ khoảng 6 tháng và tập dần từng chút một để thử phản ứng dị ứng.
– Cách chế biến: Luộc chín trứng, tách lấy lòng đỏ. Lấy 1/3 hoặc 1/2 lòng đỏ dùng muỗng miết cho mịn. Hòa trứng với nước dùng hoặc nước luộc rau củ thành hỗn hợp sền sệt với độ loãng hơn sữa chua một chút.
Rau củ quả
– Cách chế biến: Rau củ quả luộc nhừ, rây mịn và làm loãng bằng nước luộc hoặc nước dùng. Nửa sau giai đoạn vẫn nghiền nhuyễn rau củ quả nhưng bớt nước lại một chút cho đặc hơn.
GIỜ ĂN THAM KHẢO
Nửa đầu giai đoạn | Giờ ăn | Nửa sau giai đoạn |
Sữa | 6h00 | Sữa |
Ăn dặm + sữa | 10h00 | Ăn dặm+sữa |
Sữa | 14h00 | Sữa |
Sữa | 18h00 | Ăn dặm+sữa |
Sữa | 22h00 | Sữa |
Dinh dưỡng:
Lấy từ sữa: 90% Lấy từ ăn dặm: 10% |
Dinh dưỡng:
Lấy từ sữa: 80% Lấy từ ăn dặm: 20% |
LƯỢNG ĂN THAM KHẢO CHO 1 BỮA
- Tinh bột (vd: Cháo rây 1:10 – 1:7) : bắt ñầu từ 15ml, rồi tăng dần lên 30 – 40g
- Đậu hũ bắt ñầu từ 15ml rồi tăng dần 10-15g
- Cá bắt đầu từ 15ml, rồi tăng dần lên 5g
- Trứng bắt đầu từ 15ml rồi tăng dần lên 2/3 lòng đỏ
- Rau củ quả bắt đầu từ 15ml, rồi tăng dần lên 20-30g
- Sản phẩm từ sữa (pho mai, sữa chua): bắt đầu từ 15ml rồi tăng dần lên 55g
*** BÀI VIẾT THAM KHẢO CHO MẸ:
Ăn dặm kiểu Nhật là gì? Mục tiêu của ăn dặm kiểu Nhật chính là tập cho bé một thói quen ăn uống tốt, ăn thô tốt và tìm được niềm vui trong ăn uống. Đó là lý do tại sao phương pháp ăn này chia thành 4 giai đoạn tập ăn cơ bản:
- Giai đoạn 1 (trẻ từ 5 đến 6 tháng)
- Giai đoạn 2 (trẻ từ 7 đến 8 tháng)
- Giai đoạn 3 (trẻ từ 9 đến 11 tháng)
- Giai đoạn 4 (trẻ từ 12 đến 18 tháng)
Mẹ có thể tham khảo thêm những nguyên tắc khi cho bé ăn dặm để giúp bé rèn luyện thói quen ăn uống tốt, đảm bảo sức khỏe cho bé và giúp mẹ thoải mái, không còn áp lực khi cho bé ăn.