Cách chọn cá tươi và an toàn cho bé

Gần đây vấn đề nguồn nước ô nhiễm từ các chất thải của các nhà máy dẫn đến nguồn nước có nồng độ cao các kim loại nặng có hại như chì, thủy ngân. Các loài sinh vật sống dưới nước như cá, tôm chịu ảnh hưởng lớn từ sự ô nhiễm này, dẫn đến tích trữ các kim loại nặng trong cơ thể chúng. Con người ăn các loại cá này sẽ gián tiếp lấy những kim loại nặng này vào cơ thể, đặc biệt trẻ em nhỏ là có nguy cơ cao với việc gia tăng tích trữ các kim loại nặng. Do đó, việc lựa chọn cá tươi và cách chế biến cá sao cho ít nguy cơ bị tích trữ các kim loại nặng trong cơ thể các bé là vấn đề cha mẹ nên lưu ý khi lựa chọn mua và chế biến cá cho bé.

NGUY CƠ SỨC KHỎE KHI TÍCH TRỮ KIM LOẠI NẶNG TRONG CƠ THỂ CÁC BÉ:
Nếu các bé bị tích trữ kim loại nặng quá nhiều khi ở độ tuổi bé (nhỏ hơn 5 tuổi) thì nguy cơ mắc bệnh tim, giảm IQ (đối với dư thừa Kim loại Chì), ung thư gan và bệnh dị ứng ngoài da (nếu dư thừa Kim loại Crom 4); nguy cơ bệnh suy gan và thận (nếu dư Thủy ngân); khi các bé ở độ tuổi lớn.

CÁCH LỰA CHỌN CÁ TƯƠI: 

• KÍCH CỠ CÁ: Chọn cá có kích thước vừa, không nên chọn cá có kích thước quá to, đặc biệt là cá biển.
• CHỌN CÁ TƯƠI: Theo Giáo Sư Sehar, cá tươi (mới đánh bắt hoặc ướp đá đúng tiêu chuẩn) thì nồng độ phân bố các kim loại nặng trong cơ thể cá cố định ở 1 số cơ quan nhất định (có thể được loại bỏ trong quá trình chế biến); trong khi đó cá lâu (cá trữ lâu hoặc bảo quản không tốt trong quá trình vận chuyển) thì nồng độ kim loại nặng có ở toàn thân cá. 3 bước đánh giá cá tươi
  * NHÌN:
  1. Mắt cá phải trong và sáng, ít đục
  2. Mang cá phải hồng hoặc đỏ
  * NGỬI:
  Cá không có mùi hôi khó chịu, mùi vẫn còn mới
  * CHẠM:
  1. Không thấy nhớt (như bị ươn)
  2. Nhấn vào phần thịt dọc theo người cá, nếu có độ đàn hồi thì cá còn tươi

CÁCH LÀM FILLET CÁ ĐỂ CHẾ BIẾN CHO BÉ:
Fillet cá là dạng tốt nhất cho các bé nhỏ vì giảm nguy cơ mắc xương, bảo toàn tối đa chất dinh dưỡng khi chế biến, và loại bỏ được các cơ quan có tích trữ nhiều kim loại nặng (nếu cá sống trong vùng biển, sông hồ bị ô nhiễm).

NHỮNG PHẦN CÁ NÊN TRÁNH KHI CHẾ BIẾN CÁ CHO BÉ:

• PHẦN THỊT 2 BÊN MÁ CÁ VÀ MANG CÁ: Mang cá là nơi chứa nhiều kim loại nặng nhất trong cơ thể con cá, nên loại bỏ toàn bộ mang cá và phần thịt xung quanh kể cả 2 bên má của cá.
• GAN CÁ và MỠ CÁ: Một số loài cá có nhiều mỡ cá, nên loại bỏ mỡ cá và toàn bộ nội tạng cá, nhất là gan cá. Một số cá lớn như cá thu, cá ngừ đại dương, cá đuối, phần gan cá ăn rất ngon, nhưng rất nhiều nguy cơ chứa Kim loại ô nhiễm, nên tuyệt đối tránh cho các bé. Hơn nữa, các sản phẩm dầu omega-3 chiết suất từ gan cá (fish liver oil) là cũng nên tránh dùng cho các bé dưới 10 tuổi.

NHỮNG PHẦN CÁ AN TOÀN VÀ ÍT CHẤT Ô NHIỄM ĐỂ CHẾ BIẾN CHO BÉ:

• Phần bụng trắng của cá
• Phần thịt gần đuôi cá
• Phần thịt gần lưng cá

Nguồn: Bác sĩ dinh dưỡng Anh Nguyễn (ĐH Worcester – Anh)